Καθαρές θάλασσες και αλώβητο φυσικό περιβάλλον στο νομό Λάρισας ^Κύριο

Στην ανατολική πλευρά του Νομού Λάρισας, συναντούμε το Αιγαίο, είναι μια ακτογραμμή, από τις πιο όμορφες της χώρας μας. Χωρίς ακόμη, την επίδραση του μαζικού τουρισμού, διατηρεί ακόμη τις αξίες που αναζητεί σήμερα ο κάτοικος της πόλης: καθαρή θάλασσα, αλώβητο φυσικό περιβάλλον, πλούσια πολιτισμική παράδοση. Από το Στόμιο, το Δέλτα του Πηνειού, ως το Πήλιο, ο περιηγητής εντυπωσιάζεται από την πολύκολπη παραλία με θαυμάσιες αμμώδης ακτές, την οργιώδη βλάστηση, τα γάργαρα νερά από τα πολλά ποταμάκια των ανατολικών πηγών του Κισσάβου και του Μαυροβουνιού. Η θέα που έχει ο επισκέπτης προς τη θάλασσά του Αιγαίου και την απέναντι Χαλκιδική είναι μαγευτική.

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της μορφολογίας του νομού είναι οι ψηλές οροσειρές στο βόρειο κυρίως τμήμα του. Τα φυσικά όρια του νομού διαμορφώνονται από τα βουνά Καρβούνια, Τίτανον, Όλυμπος, Κάτω Όλυμπος, Όσσα, Μαυροβούνι, Φυλλήιο, Χαλκοδόνιο ή Κυνός Κεφαλαί, Ναρθάκι ή Κασσιδιάρης, Τιτάνιο ή Δοβρούτσι και Οξυά. Το όρος Όλυμπος δεν αποτελεί πόλο έλξης μόνο για τους φυσιολάτρες και τους ορειβάτες. Πολλοί λάτρεις του Σκι απολαμβάνουν κάθε χρόνο τη μαγεία της φύσης και τις υπηρεσίες των σύγχρονων Χιονοδρομικών Κέντρων στις Βρυσοπούλες και στην Ελάσσονα.

Αξιοθέατα

Στενά Καλαμακίου: Φαράγγι που διασχίζεται από τον Πηνειό ποταμό με παραποτάμια δάση. Θεωρείται σημαντική περιοχή για τα αρπακτικά, όπου αναπαραγόμενα είδη είναι ο ασπροπάρης και η χαλκοκουρούνα, ενώ εμφανίζονται το όρνιο, η αετογερακίνα Buteo rufinus και ο χρυσαετός.

Φαράγγι Καλυψούς στον Κίσσαβο: Μοναδικού φυσικού κάλλους φαράγγι μέσα στον καταπράσινο Κίσσαβο, στο οποίο οργανώνονται δραστηριότητες Canyoning. Είναι διάσπαρτο από βάθρες, μικρούς και μεγαλύτερους καταρράκτες.

Σπήλαιο "Απατη Τρύπα" ή "Τρύπα του Μπουρσί": Το σπήλαιο βρίσκεται στο Κεφαλόβρυσο Ελασσόνας. Δεν έχει εξερευνηθεί πλήρως, αλλά οι γνωστοί θάλαμοι έχουν σταλαγμίτες και σταλακτίτες σε ποικιλία χρωμάτων και σχημάτων.

Αισθητικό Δάσος Κοιλάδας Τεμπών: Πρόκειται για μία εκτεταμένη κοιλάδα του ποταμού Πηνειού μεταξύ του βουνών του Κάτω Ολύμπου και της Όσσας, με υψηλές και απότομες βραχώδεις πλαγιές. Η περιοχή έχει ιδιαίτερη αισθητική και οικολογική σημασία, καθώς μεγάλος αριθμός πτηνών, όπως πελαργοί, μικροτσικνιάδες, μπούφοι, αλκυόνες και μαυροπετρίτες, διαβιούν στην περιοχή.

Αισθητικό Δάσος Όσσας: Η περιοχή περιλαμβάνει το δασικό σύμπλεγμα της βορειοανατολικής πλευράς του όρους Όσσα, που ξεκινά από το επίπεδο της θάλασσας και φτάνει στην υψηλότερη κορυφή, τον Προφήτη Ηλία (1.980μ.). Το δάσος είναι ένας πραγματικός "βοτανικός κήπος", καθώς οι ευνοϊκές περιβαλλοντικές και κλιματικές συνθήκες της περιοχής και, ειδικότερα, το υψηλό ποσοστό βροχόπτωσης -συνέπεια των ανατολικών ανέμων- έχουν ως αποτέλεσμα να συναντώνται πολυάριθμα φυτικά είδη. Το δασικό σύμπλεγμα παρουσιάζει εξαιρετική ποικιλία οικοτόπων και φυτικών ειδών, όπου τα εκτεταμένα κλειστά δάση οξιάς και ελάτης εναλλάσσονται με ορεινά μικρά λιβάδια, ενώ η κορυφή είναι γυμνός βράχος. Στην περιοχή φύονται αρκετά ενδημικά είδη φυτών.

Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρισας: Το μουσείο στεγάζεται σε τζαμί του 19ου αιώνα. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται ευρήματα, τα οποία καλύπτουν μία ιστορική διαδρομή που ξεκινά από την Παλαιολιθική εποχή και φτάνει μέχρι τη Ρωμαϊκή.

Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας: Οι συλλογές του μουσείου αριθμούν περίπου οκτώ χιλιάδες αντικείμενα από τον παραδοσιακό και τον αστικό -προβιομηχανικό τρόπο ζωής. Επίσης περιλαμβάνονται έργα εκκλησιαστικής τέχνης, παλαιά χαρακτικά και χάρτες, παλαιές φωτογραφίες και αρχειακό υλικό, καθώς και έργα εικαστικών σύγχρονων καλλιτεχνών με θέματα από τη θεσσαλική παράδοση. Η βιβλιοθήκη του μουσείου περιέχει 1.400 βιβλία.

Δημοτική Πινακοθήκη-Μουσείο Γ.Ι.Κατσίγρα: Ιδρύθηκε το 1983 από το Δήμο Λάρισας. Τον πυρήνα της αποτέλεσαν οι 700 πίνακες που δώρισε στο δήμο ο Λαρισαίος φιλότεχνος χειρουργός Γ.Ι.Κατσίγρας. Οι πίνακες είναι έργα Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και του 20ού αιώνα έως το 1960. Η συλλογή Κατσίγρα θεωρείται η τρίτη καλύτερη και σπουδαιότερη στην Ελλάδα έπειτα από αυτήν της Εθνικής Πινακοθήκης και του Κουτλίδη. Στη δωρεά Κατσίγρα προστέθηκαν και οι 210 πίνακες Ελλήνων ζωγράφων που αποτελούσαν τη συλλογή του δήμου.

Αρχαιολογική Συλλογή Αγιάς: Η Αρχαιολογική Συλλογή Αγιας στεγάζεται σε νοικιασμένο ισόγειο κατάστημα στο κέντρο της πόλης και δεν είναι επισκέψιμη για το κοινό.
Περιλαμβάνει: λίθινα αντικείμενα, όπως επιτύμβιες στήλες, τμήματα επιγραφών και αρχιτεκτονικά μέλη προερχόμενα από διάφορες θέσεις της επαρχίας Αγιας.

Ιστορικό Αρχείο Αγιάς: Περιλαμβάνει έγγραφα από το 18ο αιώνα έως και σήμερα. Στο χώρο του αρχείου λειτουργεί αναγνωστήριο.

Αρχαιολογική Συλλογή Ελασσόνας: H Συλλογή περιλαμβάνει: Επιτύμβιες στήλες, αναθηματικές βάσεις, αναθηματικές, μαρμάρινους βωμούς, κίονες, τμήματα αγαλμάτων.

Εκκλησιαστικό Μουσείο Λακερείας: Βρίσκεται στο χωριό Ανατολή και στεγάζεται σε αίθουσα του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου. Περιλαμβάνονται βενετσιάνικα ευαγγέλια του 1600, εικόνες και τρίπτυχα εικόνων του 17ου αιώνα, ξυλόγλυπτα τέμπλα, ιερά σκεύη, καθώς και σπάνιας ιστορικής αξίας ιερά χειρόγραφα.

Μουσείο της Μάχης του Σαρανταπόρου το 1912: Είναι ένα μικρό οίκημα στο οποίο φυλάσσονται οπλισμός από εκείνη τη μάχη, στρατιωτικές στολές, εφημερίδες με δημοσιεύματα της εποχής και ένας οπτικοακουστικός χάρτης. Σε αυτόν, μπορεί κανείς ακούγοντας την αφήγηση της μάχης να βλέπει φωτισμένες ανάλογα όλες τις κινήσεις των Ελλήνων και των Τούρκων. Το μουσείο επισκέπτονται συνήθως σχολεία και διάφοροι σύλλογοι από όλη την Ελλάδα.

Θρησκευτικά Μνημεία: Ο Νομός Λάρισας με πλούσια ιστορία είναι γεμάτος με μεγάλο αριθμό επισκέψιμων χριστιανικών μνημείων, ιδιαίτερα μάλιστα στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές, αφού στους κάμπους κατοίκησαν μαζικά οι Τούρκοι και οι Χριστιανικοί πληθυσμοί κατά μεγάλο μέρος περιορίστηκαν στα πιο ορεινά μέρη. Τέτοια μνημεία είναι το παραδοσιακό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής είναι χτισμένο μέσα στον βράχο του Ολύμπου, στα Τέμπη, η Ιερά Μονή Ολυμπιώτισσας πάνω από την Ελασσόνα, Ιερά Μονή Αγ. Τριάδας κοντά στο χωριό Σπαρμός, η Ιερά Μονή Κανάλων της Καρυάς στην είσοδο του στενού που συνδέει την κοιλάδα της Ζηλιάνας με την Πιερία, η Ιερά Μονή Αναλήψεως ΒΑ. του χωριού Συκιά σε απόσταση 3 χλμ. βρίσκεται η Μονή Αναλήψεως του Σωτήρα, κοντά στον προσφυγικό συνοικισμό της Ανάληψη, η Ιερά Μονή Παλαιοκαρυάς ΝΔ. της Κρανιάς Ελασσόνας, η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σαρανταπόρου ΝΑ. του χωριού, μεταξύ δύο χαραδρών, η Ιερά Μονή Αγ. Τριάδας Γιαννωτάς, η Ιερά Μονή Αγ. Δημητρίου Τσαριτσάνης, η Ιερά Μονή του Προφήτη Ηλία στον Τύρναβο, η Ιερά Μονή Αγ. Θεοδώρων Ραψάνης, η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου και Αγ. Δημητρίου Στομίου, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Ανατολής Αγιάς, η Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονα στην Ανατολή, η Ιερά Μονή των Εισοδίων της Θεοτόκου (Παναγίας) στο Μεταξοχώρι, η Ιερά Μονή των Αγ. Αναργύρων Αγιάς, η Ιερά Μονή Εισοδίων της Θεοτόκου-Αγ. Παντελεήμονος Αγιάς και η Ιερά Μονή Αγ. Ιωάννη Θεολόγου Μελιβοίας.

Ακρόπολη της Λάρισας: Στην πόλη της Λάρισας βρίσκουμε την Ακρόπολη στο λόφο του Αγ. Αχίλλειου. Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, η περιοχή κατοικείται διαρκώς από τη νεολιθική εποχή (6.000 π.Χ.). Οι σχετικές επιγραφές που βρέθηκαν, βεβαιώνουν ότι στην Κλασική Εποχή αποτέλεσε την ακρόπολη της Λάρισας. Οι βυζαντινοί έχτισαν στην ίδια θέση φρούριο, στα πρώτα χρόνια της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Το μνημείο του Ιπποκράτη: Το 1826, και εξαιτίας μιας πλημμύρας του Πηνειού, αποκαλύφθηκε ο τάφος του Ιπποκράτη (460 - 377 π. Χ.), πατέρα της ιατρικής επιστήμης.

Α' Αρχαιο Θέατρο Λάρισας: Στη νότια πλαγιά του λόφου του Φρουρίου βρίσκεται το Μεγάλο αρχαίο θέατρο, η χωρητικότητά του οποίου, υπολογίζεται σε 10.000 τουλάχιστον άτομα.

Β' Αρχαίο Θέατρο Λάρισας: Λίγο πιο μακριά από το μεγάλο Θέατρο βρίσκεται το μικρό αρχαίο θέατρο στη συμβολή των οδών Εργατικής Πρωτομαγιάς και Ταγματάρχου Βελισαρίου.

Παραλίες

Ο επισκέπτης μπορεί να συνδυάσει το μπάνιο στις παραλίες με επισκέψεις στα χωριά, τις εκκλησίες και τα μοναστήρια, με παραδοσιακές γεύσεις και μουσικές, καθώς και με περιπάτους σε δασικά μονοπάτια και αναβάσεις στον ήρεμο Κίσσαβο. Η διατήρηση των παραδοσιακών στοιχείων στην αρχιτεκτονική τους, τη μουσική και τις εκδηλώσεις των χωριών της παραλιακής ζώνης και τα επίνεια των πιο ορεινών οικισμών και φημίζονται για τη φιλοξενία των κατοίκων της. Από τα Μεσάγκαλα και το Καστρί Λουτρό, βόρεια του Δέλτα του Πηνειού ως το Πήλιο, με ενδιάμεσους σταθμούς τα γραφικά χωριά και τις πανέμορφες παραλίες όπως, το Στόμιο, η Καρίτσα, το Κόκκινο Νερό, η Κουτσουπιά, η Παλιουριά, η Βελίκα, η Σωτηρίτσα, τον Αγιόκαμπο, το Πολιδένδρι, τον Ρακοπόταμο, τον Παπακώστα, αποκαλύπτεται μια εντυπωσιακή διαδρομή που προορίζεται για τους λάτρεις της παράδοσης και της αναλλοίωτης φυσικής ομορφιάς.